Πνεύμονας Μετσόβου.Η επιδημία παθήσεων από την χρήση αμίαντου στην Ήπειρο.

Ο πνεύμονας Μετσόβου είναι μια ειδική μορφή αμιάντωσης, η οποία παρατηρείται σε κατοίκους της περιοχής του Μετσόβου, στην Ήπειρο. Οφείλεται στην εισπνοή ινών ενός τοπικού ορυκτού, του τρεμολίτη, το οποίο είναι ένα είδος αμιάντου που χρησιμοποιούνταν παραδοσιακά στην κατασκευή οικιακών προϊόντων και οικοδομικών υλικών.

Αιτίες και Ιστορικό

1. Προέλευση του Τρεμολίτη:

   • Ο τρεμολίτης εξορυσσόταν στην περιοχή του Μετσόβου και χρησιμοποιείτο για τη δημιουργία παραδοσιακών προϊόντων, όπως σοβάδες (γνωστοί ως "λιωμένο χώμα").

   • Οι ίνες του αμιάντου απελευθερώνονταν στον αέρα κατά τη διαδικασία κατασκευής ή φθοράς των υλικών.

2. Πολυετής Έκθεση:

   • Οι κάτοικοι του Μετσόβου εκτίθονταν στον τρεμολίτη για δεκαετίες, κυρίως μέσω της αναπνοής σε εσωτερικούς χώρους, καθώς τα σπίτια τους περιείχαν υλικά εμπλουτισμένα με αυτόν.

Κλινική Εικόνα του Πνεύμονα Μετσόβου

Η ασθένεια έχει χαρακτηριστικά παρόμοια με άλλες μορφές αμιάντωσης, αλλά με ορισμένες ιδιαιτερότητες:

1. Υπεζωκοτικές πλάκες:

   • Σημαντικό χαρακτηριστικό της νόσου είναι οι εκτεταμένες ασβεστοποιημένες υπεζωκοτικές πλάκες.

   • 
     

   • Είναι συχνά ασυμπτωματικές, αλλά μπορεί να περιορίσουν την πνευμονική λειτουργία.

2. Ίνωση του Πνεύμονα:

   • Προκαλεί δύσπνοια και προοδευτική επιδείνωση της αναπνευστικής ικανότητας.

3. Μεσοθηλίωμα:

   • Κακοήθης όγκος του υπεζωκότα (ή σπανιότερα του περιτοναίου) που σχετίζεται άμεσα με την έκθεση στον τρεμολίτη.

   • Είναι συχνότερος στην περιοχή αυτή σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.

4. Άλλα Συμπτώματα:

   • Ξηρός βήχας, κόπωση, πόνος στο θώρακα.

Διάγνωση

1. Απεικονιστικές Εξετάσεις:

   • Ακτινογραφία θώρακα: Ενδείξεις ασβεστοποιημένων πλευρικών πλακών.

   • Υπολογιστική τομογραφία (CT): Εντοπισμός ινώδους ιστού ή όγκων.

2. Ιστορικό Έκθεσης:

   • Η προέλευση από την περιοχή του Μετσόβου είναι σημαντικό στοιχείο.

3. Πλύση Βρογχοκυψελίδων (BAL):

   • Αναζήτηση ινών τρεμολίτη.

4. Βιοψία Πνεύμονα:

   • Εφόσον απαιτείται, επιβεβαιώνει την ίνωση ή την παρουσία μεσοθηλιώματος.

Πρόληψη και Διαχείριση

1. Πρόληψη Έκθεσης:

   • Τα υλικά που περιέχουν τρεμολίτη έχουν αποσυρθεί, και οι ανακαινίσεις παλαιών κατοικιών πρέπει να γίνονται με προσοχή.

2. Πνευμονολογική Παρακολούθηση:

   • Τακτικός έλεγχος πνευμονικής λειτουργίας και ακτινολογικές εξετάσεις για άτομα με ιστορικό έκθεσης.

3. Αντιμετώπιση Συμπτωμάτων:

   • Φαρμακευτική αγωγή για την ανακούφιση της δύσπνοιας και του βήχα.

   • Οξυγονοθεραπεία σε προχωρημένα στάδια.

4. Αντιμετώπιση Μεσοθηλιώματος:

   • Συμπεριλαμβάνει χειρουργική θεραπεία, χημειοθεραπεία ή/και ακτινοθεραπεία, ανάλογα με το στάδιο της νόσου.

Σημασία της Νόσου

Ο πνεύμονας Μετσόβου αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα περιβαλλοντικής ασθένειας που σχετίζεται με τοπικές πρακτικές και υλικά. Η επιστημονική μελέτη της νόσου έχει βοηθήσει στην κατανόηση των κινδύνων από την έκθεση σε αμίαντο και στη βελτίωση των μέτρων πρόληψης.